W mieście będącym głównym ośrodkiem Bielskiego Okręgu Przemysłowego funkcjonuje m.in. przemysł maszynowy, samochodowy, metalurgiczny, spożywczy oraz wiele innych.. Zakłady te w znacznym stopniu odpowiadają za zanieczyszczenie lokalnego środowiska przyrodniczego. Jednakże na stan powietrza wpływa też spalanie paliw stałych w celach grzewczych w zabudowie jednorodzinnej. Roczne oceny jakości powietrza kwalifikują strefę Bielsko-Biała do klasy C ze względu na przekroczenia poziomów dopuszczalnych pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5, dopuszczalnej częstości przekroczeń poziomu 24-godzinnego pyłu zawieszonego PM10 oraz poziomu docelowego benzo(a)pirenu – i to głównie wskutek tzw. niskiej emisji.
Program ochrony środowiska
Nie można się więc dziwić, że ograniczenie niskiej emisji stało się dla władz miasta jednym z priorytetów polityki ochrony środowiska. Odpowiednie zapisy dotyczące problemu znalazły się w zatwierdzonym przez Radę Miejską dokumencie zatytułowanym Aktualizacja programu ochrony środowiska w mieście Bielsku ? Białej do roku 2016 z perspektywą na lata 2017 ? 2020. Z opracowania tego dowiedzieć się można, że w roku 2010 ok. 75% gospodarstw w mieście korzystało z indywidualnych palenisk na paliwa stałe. Zapobieganie niskiej emisji stało się więc jednym z priorytetowych kierunków ochrony środowiska w Bielsku-Białej. Wynikająca z programu polityka władz miasta w tym zakresie dotyczy przede wszystkim prowadzenia akcji edukacyjnych, w których przedstawiane są zalety wymiany starych pieców na nowe energooszczędne i przyjazne środowisku, a także uświadamianie mieszkańcom, jakie skutki dla jakości powietrza niesie spalanie paliw stałych w piecach oraz jakie zagrożenie stanowi niewłaściwe postępowanie z odpadami i spalanie ich w paleniskach domowych. Polityka ta zakładała także przybliżenie mieszkańcom miasta źródeł finansowania inwestycji związkach z ograniczeniem niskiej emisji, w tym także środków na zainstalowanie odnawialnych źródeł energii.
Walka z kotłowniami?
Konsekwencją przyjęcia programu ochrony środowiska było podjęcie przez samorząd odpowiednich działań. Miasto organizuje spotkania z mieszkańcami miasta, na których poruszane są zagadnienia związane z niska emisją, przeprowadzane są też ekologiczne akcje edukacyjne na temat wykorzystania proekologicznych nośników energii. Władze uruchomiły także dotacje dla mieszkańców, zamieniających ogrzewanie ze starych kotłów i pieców węglowych na bardziej ekologiczne. Podobne rozwiązanie stworzono z myślą o osobach planujących stosować odnawialne źródła energii. Jednocześnie stale modernizuje się i rozbudowuje miejską sieć ciepłowniczą. W efekcie udało się zmodernizować bądź wyeliminować znaczną liczbę lokalnych kotłowni węglowych bądź indywidualnych palenisk domowych opalanych węglem lub koksem.
?i walka z azbestem
?władze Bielska-Białej podejmują także działania związane z wyeliminowaniem z miasta szkodliwego azbestu. W tym celu opracowano i zrealizowano program usuwania wyrobów zawierających azbest, którego elementem była pomoc finansowa dla mieszkańców likwidujących pokrycie dachowe z wbudowanymi elementami zawierającymi azbest.
Inne działania
W mieście pomyślano też o zanieczyszczeniach powietrza będących pochodną wzmożonego ruchu pojazdów. W celu ograniczenia tego zjawiska czyni się starania, aby ruch tranzytowy z obszarów o gęstej zabudowie został przeniesiony na peryferia poprzez budowę obwodnic i modernizację dróg istniejących. Kolejnym działaniem mającym na celu zmniejszenie emisji spalin samochodowych była przebudowa, rozbudowa i wyremontowanie dróg w obrębie miasta. Dla zwiększenia efektywności energetycznej związanej z eksploatacją budynków stanowiących własność gminy samorząd realizuje projekty termomodernizacyjne z wykorzystaniem finansowania ze środków zewnętrznych. Utworzono też specjalny fundusz przeznaczony dla mieszkańców zamierzających przeprowadzić termomodernizację swoich budynków mieszkalnych.
Bartosz Zujewski