Ile tak naprawdę kosztuje ogrzewanie mieszkania w kamienicy węglem spalanym w piecach kaflowych? Czy podliczając ten koszt, pamiętamy o takich jego elementach jak zagospodarowanie powstających odpadów paleniskowych czy koszty konserwacji przewodów kominowych? Szczegółowe wyliczenie prowadzi do ciekawych wniosków?
Koszty gospodarstwa domowego, w którym użytkowany jest piec kaflowy oraz urządzenia podgrzewające wodę, obejmują nie tylko koszty eksploatacyjne (takie jak wysokość opłaty za ogrzewanie i podgrzanie wody, kosztyremontów, napraw i konserwacji), ale też koszty pracy włożonej w ogrzanie mieszkania oraz koszty zagospodarowania powstających po spalenia węgla odpadów.
Koszty pieców kaflowych ujęte zostały w wariancie kosztów poniesionych na jedno mieszkanie, w którym są zainstalowane piece. Liczba pieców kaflowych w mieszkaniu uzależniona jest od liczby pomieszczeń. Przeciętnie we Wrocławiu w jednym mieszkaniu znajduje się od jednego do czterech pieców kaflowych. Przyjęto więc, że na jedno mieszkanie o powierzchni 100 m2 przypadają trzy piece kaflowe.
Koszt ogrzewania
Oszacowano, że w budownictwie w zachodniej Polsce (mur o grubości 1? cegły) dla mieszkań zbudowanych do 1966 r. przeciętne roczne zużycie energii cieplnej na ogrzewanie mieszkania waha się od 1,76 do 2,05 GJ/m2. Obliczono, że dla mieszkania o powierzchni 100 m2 zużycie energii cieplnej na ogrzewanie będzie wynosić od 176 do 205 GJ. Po podzieleniu tych wartości przedziałowych przez wartość opałową węgla, wynoszącą od 16,7 do 29,3 GJ/Mg, otrzymano masę węgla potrzebną na ogrzanie 100 m2 mieszkania rocznie. Wynosi ona 7-10,5 Mg. Po przeliczeniu tej wartości na 1 m2 mieszkania uzyskano odpowiednio wartości od 0,07 do 0,105 Mg. Przyjmując, że tona węgla kamiennego typu Orzech II kosztuje od 400 do 600 zł, a sprawność pieców kaflowych na poziomie 20% została uwzględniona w rocznym zużyciu energii cieplnej na ogrzewanie mieszkania (zbudowanego przed 1966 r.), można oszacować, iż właściciel mieszkania na 1 m2 wydaje rocznie od 28 do 63 zł (średnio 45,5 zł).
Koszt podgrzania wody
Do kosztów ogrzewania należy dodać koszt podgrzania wody. W Polsce do 60% mieszkań dociera ciepła woda sieciowa, w 10% wykorzystywane są termy elektryczne lub gazowe, zaś w pozostałych 30% (głównie na wsi) woda ogrzewana jest w oparciu o trzony kuchenne, opalane przede wszystkim węglem kamiennym. Wahania w zapotrzebowaniu na ciepłą wodę są duże i wynoszą:
Standardowo na kąpiel pod prysznicem zużywa się ok. 25 ? 40 litrów na osobę, natomiast na kąpiel w wannie trzeba zużyć od 55 do 65 litrów wody o temperaturze 80°C. Obliczenia wykonano dla przeciętnego gospodarstwa domowego, składającego się z czterech osób. Przyjęto, że domownicy ? biorąc prysznic i kąpiel w wannie ? dziennie zużywają 50 litrów ciepłej wody o temperaturze 50°C na osobę. Koszt podgrzania wody wyniesie wtedy rocznie ok. 840 zł. Woda podgrzewana jest energią elektryczną. Dodając do kosztu podgrzania wody w czteroosobowej rodzinie rocznie (840 zł) koszt ogrzewania węglem (średnio 45,5 zł/m2), w mieszkaniu w kamienicy o powierzchni 100 m2 otrzymano całkowity koszt ogrzewania w kwocie 5390 zł na rok.
Koszt usuwania odpadów paleniskowych
Kolejną składową kosztów ogrzewania piecami kaflowymi jest koszt usuwania odpadów paleniskowych. Odpady ? popiół i żużel ? stanowią wagowo ok. 20% masy węgla. Część emitowana jest w postaci popiołu, a pozostałość jest odpadem stałym. Orientacyjne koszty usuwania tych odpadów to 210 zł rocznie1.
Koszty remontów, napraw i konserwacji
Dodatkowo w analizie wysokości kosztów ponoszonych przez społeczeństwo należy też uwzględnić koszty remontów, napraw i konserwacji. Nieczyszczony przewód dymowy sprawia, że opał trudniej się spala, ponieważ w piecu nie ma tzw. cugu. Groźne w skutkach jest też zaczadzenie ? gdy niedrożny komin nie odprowadza prawidłowo dwutlenku węglai sadzy. Wedle obowiązującego prawa, konserwacja przewodów kominowych powinna być dokonywana przez osobę posiadającą odpowiednie kwalifikacje, tj. czeladnika lub mistrza kominiarskiego.
W wypadku budynków mieszkalnych zaleca się następującą częstotliwość wizyt kominiarskich2:
Koszty usług kominiarskich, według aktualnych cenników, ustalono na 130 zł rocznie3 (tabela). Obliczenia wykonano, biorąc pod uwagę cztery wizyty kominiarza w roku w mieszkaniu zamieszkanym przez cztery osoby, w tym jedną kontrolę przewodów wentylacyjnych. Założono bowiem, że w mieszkaniu, w którym żyją cztery osoby, znajdują się trzy piece kaflowe. Wysokość przewodów kominowych ustalono na 10 m. Przyjęto założenie, że czyszczenie przewodów kominowych następuje przy podpisaniu stałego zlecenia.
Szacowane koszty usług kominiarskich (opracowanie własne)
Koszt pracy
Do kosztów ogrzewania należy też dodać koszt pracy włożonej w ogrzewanie mieszkania. Przyjęto, że użytkowanie pieca kaflowego w mieszkaniu trwa rocznie 90 dni. W kosztach włożonej pracy ujęto obsługę pieców, rozpalanie, czyszczenie, a także noszenie węgla i popiołu. Założono, iż zajmuje to godzinę dziennie na jedno mieszkanie. Wmieszkaniu o powierzchni 100 m2 daje to koszt pracy 1530 zł rocznie ? przy koszcie jednej roboczogodziny wynoszącym 17 zł (zakładając, że w miesiącu pracuje się 8 godzin dziennie przez 22 dni, a przeciętna płaca brutto w gospodarce to 3000 zł).
Reasumując, na roczne koszty ogrzewania mieszkania i przygotowania ciepłej wody użytkowej w mieszkaniu w kamienicy o powierzchni 100 m2, w którym żyją cztery osoby, składają się:
a) koszty ogrzewania ? 4550 zł,
b) koszt podgrzania wody ? 840 zł,
c) koszt usuwania odpadów ? 210 zł,
d) koszt remontów, napraw i konserwacji ? 130 zł,
e) koszt pracy ? 1530 zł.
Całkowity koszt wynosi więc 7260 zł.
Źródła
1. Program ograniczenia niskiej emisji dla miasta Ustroń, Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XX/222/2008 Rady Miasta Ustroń z 27 marca 2008 r. Ustroń. Marzec 2008.
2. Kominiarz mile widziany?, http://termodom.pl/buduj/ogrzewanie/kominiarz_mile_widziany [dostęp 15 kwietnia 2014].
3. Usługi kominiarskie. Czyszczenie przewodów kominowych, http://www.kominiarze.org.pl/ [dostęp: 15 kwietnia 2014].
dr inż. Alicja Graczyk, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Fot. Depositphotos/vectorass